ว่าด้วยเรื่อง มลพิษทางกลิ่น ที่ไม่มีใครอยากเจอ
มนุษย์สามารถรับรู้กลิ่นสัมผัสได้มากกว่า 10,000 ชนิด การรับกลิ่นเป็นการสูดลมหายใจเอาอากาศภายนอกเข้าสู่ลมหายใจ ผ่านไปยังบริเวณประสาทรับกลิ่นแล้วส่งสัญญาณต่อไปยังสมอง เพื่อแปลผลกลิ่นที่ได้รับ กลิ่นที่มนุษย์สูดหายใจเข้าไปประกอบด้วยสารระเหยชนิดต่าง ๆ เป็นสารเคมีหรือก๊าซ มนุษย์สามารถตรวจจับแล้วแยกแยะกลิ่นได้ เช่น กลิ่นหอมชื่นใจจากธรรมชาติ แต่หากเป็นกลิ่นเหม็นสร้างความรำคาญ คงไม่มีใครอยากเจอเป็นแน่
มลพิษทางกลิ่น ปัญหาเดือดร้อนชุมชน
ปัญหาความขัดแย้งระหว่าง “ชุมชน” กับ “โรงงานอุตสาหกรรม” เป็นปัญหาที่สะสมเรื้อรังมานานมีให้เห็นบ่อยหลายพื้นที่ เนื่องจากกระบวนการผลิตส่วนใหญ่ต้องอาศัยพลังงานเชื้อเพลิง และการระบายน้ำเสีย กลิ่นเหม็นล้วนเป็นมลพิษทั้งสิ้น ทำให้เกิดผลเสียต่อสภาพแวดล้อมโดยเฉพาะชาวบ้านในชุมชนโดยรอบโรงงานอุตสาหกรรมต้องเผชิญกลิ่น น้ำเสีย อากาศแย่ มลภาวะต่าง ๆ ตลอดถึงภาพการประท้วงระหว่างชาวบ้านกับโรงงานจึงเสนอให้เห็นบ่อยในหลาย ๆ สื่อ บางแห่งเกิดการปะทะรุนแรง โรงงานต้องปิดตัวลงก็มี
ปัจจุบันยังมีโรงงานอีกหลายแห่งที่มีปัญหาระหว่างชุมชน และหาทางแก้ไขทั้งการจัดระเบียบอาคาร สร้างบ่อบำบัดน้ำเสีย บ่อพักน้ำเสีย การติดตั้งเครื่องมือบำบัดกลิ่น รวมถึงการออกแบบนวัตกรรมใหม่ ๆ เพื่อแก้ปัญหาน้ำเสีย กลิ่นเน่าเหม็นโดยเฉพาะ หรือแม้แต่ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ขนาดเล็ก เช่น ฟาร์มเลี้ยงหมู ไก่ เป็ด มักมีกลิ่นมูลสัตว์ลอยคละคลุ้งทั่วบริเวณ ดังนั้นการทำฟาร์มเกษตร การออกแบบโรงงานใด ๆ เจ้าของต้องคำนึงสภาพแวดล้อมไม่ให้กระทบต่อชุมชนด้วย โดยเริ่มจากทำแผนประชาคมเพื่อพูดคุยและทำความเข้าใจระหว่างชาวบ้านในชุมชน ป้องกันปัญหาขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
มลพิษทางกลิ่น ปัญหาระดับประเทศ
กรมควบคุมมลพิษประเทศไทย เผยปัญหามลพิษทางกลิ่นครองแชมป์ร้องเรียนอันดับ 1 ในประเทศไทยต่อเนื่องยาวนานหลายปี ส่วนใหญ่ปัญหาดังกล่าวมาจากโรงงานอุตสาหกรรม ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ ที่ตั้งอยู่ใกล้ชุมชน เมื่อนำมาแยกสถิติปัญหาข้อร้องเรียนจะพบปัญหามลพิษ 3 ด้าน แต่ด้านที่ร้องเรียนบ่อยมากที่สุดคือ มลพิษทางกลิ่น รองลองมาคือมลพิษฝุ่นละออง และมลพิษเสียงดังรบกวน
แหล่งกำเนิดมลพิษทางกลิ่น
- โรงงานอุตสาหกรรม โรงงานที่ใช้กระบวนการผลิตขนาดใหญ่ จำเป็นต้องใช้พลังงานเชื้อเพลิง และการระบายน้ำเสียตลอดถึงขยะ การปล่อยควันเสียขึ้นสู่อากาศ ทำให้เป็นสถานที่ก่อมลภาวะมากที่สุด
- โรงงานคัดแยกขยะ ขยะอิเล็กทรอนิกส์ ขยะพลาสติก ขยะรีไซเคิล โรงงานประเภทนี้มักไม่ค่อยก่อปัญหามลพิษทางกลิ่น อาจมีเพียงน้อยนิด แต่ถ้าหากสะสมไว้จำนวนมากและเป็นเวลานานอาจเพิ่มกลิ่นเหม็นได้
- ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ แหล่งกำเนิดกลิ่นที่สำคัญในฟาร์มสัตว์ คือ มูลสัตว์ ระบบบำบัดน้ำเสีย อาหารสัตว์
- บ่อทิ้งขยะ บ่อฝังกลบขยะ ขยะเหล่านี้ส่วนมากเป็นขยะมูลฝอย ขยะพลาสติก ที่ไม่คัดแยกประเภทขยะก่อนทิ้ง ทำให้เกิดการหมักหมมของอาหาร ส่งกลิ่นเหม็นเน่าได้ในวงกว้าง
อันตรายจากมลพิษทางกลิ่น
กลิ่นที่มนุษย์ไม่พึงปราศนาเป็นเหตุทำให้เกิดโรคภัย นำไปสู่การร้องเรียนเรื่องกลิ่นอยู่เสมอ แต่หากบางคนคุ้นชินกับกลิ่นนั้น ๆ ไปแล้วโดยไม่รู้สึกเดือดร้อนหรือรำคาญอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ การรับสัมผัสกลิ่นของแต่ละบุคคลแตกต่างกันออกไป บางคนได้กลิ่นเป็นเวลานาน ๆ จนกลายเป็นความรู้สึกช้าต่อกลิ่นนั้น ต่างจากบางคนได้กลิ่นเพียงพักเดียวก็ต้องปิดจมูกถึงกับทนไม่ได้ แต่ถ้าหากกลิ่นนั้นเป็นกลิ่นอันตรายและต้องทนต่อกลิ่นแบบนั้นเป็นเวลานาน ๆ ย่อมเกิดอันตรายต่อสุขภาพได้ เช่น ปัญหาระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง โรคภูมิแพ้ และโรคอื่น ๆ ตามมา
- โรคที่เกี่ยวกับทางเดินหายใจ เช่น หลอดลมอักเสบ หอบหืด เนื่องจากติดเชื้อจากสิ่งสกปรกที่ลอยมาในอากาศ ส่วนมากพบในบริเวณโรงงานอุตสาหกรรม โรงงานแยกขยะ สถานที่ฝังกลบขยะ บ่อทิ้งขยะ
- โรคภูมิแพ้ แหล่งรวมมลพิษที่มีปริมาณสูงเกินมาตรฐาน ย่อมทำให้คนเสี่ยงกับโรคนี้ได้ง่ายขึ้น ปัจจุบันพบว่าโรคนี้มีสถิติคนป่วยมากขึ้น มีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ
- เป็นแหล่งเพาะเชื้อโรค กลิ่นเหม็นเน่ามักเป็นที่อยู่อาศัยของแมลงวัน หนู แมลงหวี่ หากปล่อยทิ้งไว้นาน ๆ สัตว์เหล่านั้นอาจเพิ่มจำนวน เป็นสาเหตุโรคติดต่อจากสัตว์แพร่ไปยังมนุษย์ได้
การรับกลิ่นแบ่งออกเป็น 5 สเกล ตั้งแต่ 0-1 ตามข้อมูลของกรมควบคุมมลพิษ ดังนั้นการกำหนดกลิ่นในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ จึงเป็นข้อกำหนดชี้ให้รีบแก้ไข เพื่อมิให้ชาวบ้านในละแวกได้รับความเดือดร้อน
- กลิ่นอ่อนมาก : โดยปกติคนทั่วไปจะไม่ได้กลิ่น แต่คนที่มีหน้าที่ทดสอบกลิ่นและคนที่มีความรู้สึกไวต่อกลิ่นจะสัมผัสกลิ่นได้
- กลิ่นจาง,กลิ่นอ่อน : กลิ่นที่อ่อนหรือจางมาก หากรู้สึกได้จะต้องตั้งใจดม มิเช่นนั้นก็จะไม่ทราบว่ามีกลิ่น
- มีกลิ่นที่รับได้ : ความเข้มข้นของกลิ่นอยู่ในระดับปานกลาง ทำให้รู้สึกว่าได้รับกลิ่นที่ไม่ชอบ ระดับนี้อาจก่อปัญหารบกวนพื้นที่ชุมชนที่อยู่อาศัย
- กลิ่นแรง : เป็นระดับความเข้มข้นของกลิ่นที่เกิดขึ้นจนทำให้รู้สึกได้ และเกิดความเดือนร้อนรำคาญ
- กลิ่นแรงมาก : กลิ่นที่เกิดขึ้นเข้มข้นรุนแรงมาก จนไม่เหมาะที่จะใช้เป็นอากาศหายใจ
แต่ถ้าในชุมชนที่ไม่มีกลิ่น จะจัดอยู่ในสเกลที่ 0 หมายถึง ไม่มีกลิ่น
ปัญหามลพิษทางกลิ่น สังเกตได้จากกิจกรรมขนาดใหญ่จนเกิดมลภาวะเกินความควบคุม ดังนั้นหากพบเห็นปัญหามลพิษทางกลิ่น รวมถึงปัญหามลพิษอื่น ๆ สามารถร้องเรียนได้ที่ศูนย์สนับสนุนการปฏิบัติการฉุกเฉินสารเคมี หมายเลข 1650 กด 2
มลพิษทางกลิ่น เป็นกลิ่นเหม็นที่ทุกคนอยากหลีกเลี่ยงไม่อยากสัมผัส ต้นกำเนิดมลพิษทางกลิ่นมาจากมลพิษทางอากาศ และมลพิษทางสิ่งแวดล้อม ดังนั้นการดูแลจัดการสิ่งแวดล้อมดังกล่าวจะช่วยลดปัญหามลพิษทางกลิ่นได้
>>กดดูหน้ากากกันกลิ่นทั้งหมด<<